-
Lehen jardunaldia
8:00
Parte-hartzaileei harrera egitea eta ongietorri-gosaria
9:00
Irekiera instituzionala
9:30
Opening: Julien Mader, AZTIko Marine Technology Director eta Uhinak-eko komite zientifikoaren arduraduna
9:40
Inaugurazio hitzaldia:
ATLANTIKO HEGOALDEKO IRAULTZE ZIRKULAZIOA KOLAPSATU EGINGO DELAKO OHARTARAZPENA
Atlantikoko hegoaldeko iraultze-zirulazioa (AMOC) inflexio-elementu garrantzitsua da klima-sisteman, eta etorkizunean kolapso bat gertatuz gero, ondorio larriak izango lirateke Ipar Atlantikoko eskualdeko kliman. Azken urteetan zirkulazioa ahuldu egin dela jakinarazi dute, baina Klima Aldaketari Buruzko Gobernu Arteko Adituen Taldearen (IPCC) ebaluazioek, Klima Ereduen Arteko Konparazio Proiektuko (CMIP) ereduen simulazioetan oinarrituta, iradokitzen dute nekez gertatuko dela erabateko kolapsorik XXI. mendean. Hala ere, gero eta kezkagarriagoa da berotegi-efektuko gasen kontzentrazioak gora egitea. Behaketetan oinarritutako iragarpenak alerta goiztiarreko seinaleen detekzioan oinarritzen dira, batez ere bariantza handitzean (erresistentzia galtzea) eta autokorrelazioa handitzean (moteltze kritikoa). Eta horiek berriki jakinarazi dira AMOCerako. Artikulu honetan zenbatespen estatistikoak aurkezten ditugu, hausturaren uneari buruzko datuetan oinarrituta. Gure ustez, AMOCen kolapsoa mende erdi aldera gertatuko da, etorkizuneko emisioen egungo agertokian.
Peter Ditlevsen
Katedratikoa, Copenhagueko Unibertsitatea
1. MULTZOA: PLANETEN ITZULERARIK GABEKO PUNTUAK
10:15
Ponentzia gonbidatua:
BIZKAIKO GOLKOAREN HEGOALDEKO ITSASOAREN BERO BOLADAK ETA ATMOSFERATIK OZEANORAKO ENERGIA FLUXUAK
Satelite bidez lortutako tenperaturak (MODIS SST, 2000-2023) eta interpolatutako itsaso optimoaren gainazaleko tenperaturak (SST, 1981-2023) erakusten dutenez, udan itsasoaren gainazaleko tenperatura beroen erregistroak (SST) hotzak baino maizago gainditzen dira gaur egun Bizkaiko Golkoaren hegoaldean (SBoB). Erregistro horietan atmosferak eragina izan dezakeela dioen hipotesia egiaztatu dugu. Batez besteko MODIS-NSST eta OISST datu egunerokoak erabiltzen ditugu, SBoB-n ozeano zabaleko datuen gainean espazialki kalkulatuta. Zenbatesteko zer erlazio lineal dagoen espazioan batez beste neurtutako Itsas Azaleraren Tenperaturaren (IAT) denbora-deribatuaren eta azaleko fluxu-energiaren artean, berranalisi-datuak erabiltzen dira (ERA5, atmosferaren eta ozeanoaren arteko energia-fluxuetarako, eta CMEMSen iberiar penintsulako eta atlantikoko ozeanoen berranalisia, geruza mistoaren sakonera eta gazitasunerako). AITren denbora-deribatuak, OISSTetik abiatuta kalkulatuta, ez da hainbeste nabarmentzen, energia-fluxuarekiko erlazioa kalkulatzeko erabiltzen denean. Erregresio lineal anizkoitzaren eredu bat (MLR) aplikatu zaie eguneroko batezbestekoa egin zaien gainazaleko bero-fluxu zurrunbilotsu eta sentikorren eta uhin laburreko eta uhin luzeko erradiazio-fluxuen osagai nagusiei. MLRak erakusten du atmosfera gai dela, gehienez ere, 2000 eta 2023 arteko abuztuan bariantza osoaren % 29 azaltzeko. Emaitza horrek iradokitzen du itsasoaren gainazala berotzeko kausa, seguruenik, atmosfera-bortxaketen eta ozeanoen prozesu adbektiboen (horizontalak eta/edo bertikalak) konbinazio bat izan dela.
Jon Saenz
UPV/EHU
Ahozko komunikazioak
10:40
Klima-bortxaketen ondoriozko desoxigenazioaren eta uraren tenperaturaren etorkizuneko eboluzioa sakontasun txikiko kostaldeko eremuetan: Mediterraneoko albuferen kasua. Louison Huchet, Chrome Laborategia – Nimes-eko Unibertsitatea
10:50
Itsasoaren azaleko tenperaturaren aldakortasuna urtaroetan eta urte artekoetan eta epe luzean, NW iberikoaren azaleratzean, 1982-2020. Silvia Piedracoba, Itsasoaren Zentro Teknologikoa (CETMAR).
11:00
Oka ibaiaren estuarioko (Urdaibaiko Biosferaren Erreserba) paduren bilakaera naturala eta antropikoa: nolako garrantzia duten itsas mailaren aldaketei buruzko azterketetan. Ane García Artola, UPV/EHU.
11:10
Kaferako atsedenaldia. Posterrak aurkezteko saioa eta erakusketa-eremuaren bisita
11:50
Uraren tenperaturak nola eragiten duen antxoa europarraren (Engraulis encrasicolus) lehen bizi-estadioetako hazkunde-tasetan. Elorri Arévalo, AZTI.
12:00
Arrantza-ontziek klima-aldaketarekiko duten sentikortasuna: Bizkaiko Golkoko hegoaldeko itsasontzien irteera-ahalmena. Claire Kermorvant, Paueko eta Aturri Herrialdeetako Unibertsitatea.
12:10
Kostaldearen azidotzea Kanariar Uharteetan. David González, IOCAG – ULPGC
12:20
Mahai-ingurua
2. MULTZOA: MUTURREKO GERTAKARIAK ETA EGOKITZEKO NEURRIAK
12:50
Ponentzia gonbidatua:
EUSKAL KOSTALDEKO PADURAK LEHENERATZEKO EKINTZEN JARRAIPENA EGITEKO PROGRAMA
Klima Aldaketara Egokitzeko EBren Misioaren barruan, Regions4Climate proiektuak (R4C, GA-101093873, 2023-2027) ekintza berritzaileak jarri ditu martxan Europako 12 eskualdetan erresilientzia klimatikoa hobetzeko. AZTIk, Tecnaliak, Zabalak, Ihobek eta Eusko Jaurlaritzako DESMA sailak ordezkatzen dute euskal eskualdea. Euskal bazkideen misioetako bat da Txingudi/Bidasoko estuarioan padura lehorrak leheneratzeko egingo diren jarduketen inpaktua ebaluatzea. Muturreko gertaeren eta epe luzeko aldaketen jarraipena tokian, eskualdean eta mugaz gaindi egiteko programa baten parte da garatutako monitorizazio-sistema.
Roland Garnier
AZTI
13:15
Arrisku-ebaluazioa eta egokitzeko estrategia malguak, Makaronesiako kostaldeko hiriguneetan klima-aldaketak eragindako kostaldeko uholdeei aurre egiteko. Garachicoko (Tenerife) aplikazioa. LIFE GARACHICO proiektua. María Fuentes, IH Cantabria.
13:25
Klima-aldaketara egokitzeko aplikazio metodologikoa kostaldeko jarduketetan – kasu praktikoa Murtziako Hegoaldeko Kostan. Miriam García Oliva, CEDEX-CEPYC. Miriam García Oliva, CEDEX-CEPYC.
13:35
Kostaldeko klima-aldaketaren arriskuaren pertzepzioak eta egokitzeko lehentasunak: Dakarreko kasua. Ambika Markanday, Basque Centre for Climate Change.
13:45
Mahai-ingurua
14:05
Bazkaritarako atsedenaldia
15:15
Sistemen kartografia: klima-aldaketaren, kutsaduraren eta gizarte-desberdintasunen ondorioekin lotutako kostaldeko patogenoek eragindako infekzio-arriskuen konplexutasunei aurre egiteko metodologia. Estibaliz Baroja, Basque Centre for Climate Change.
15:25
Muturreko fenomeno meteorologikoek hegaztien hilkortasunean duten inpaktuaren ebaluazioa. Maite Louzao, AZTI.
15:35
Bilboko portuaren inguruko hondartzen erantzun morfologikoa monitorizatzea: eredu prediktibo baten aplikazioak. Manuel Viñes, Unversitat Politècnica de Catalunya. Manuel Viñes, Universitat Politècnica de Catalunya.
15:45
Portuak eta klima-aldaketa: Eskala anitzeko egokitzapenaren ikuspegia. Javier López Lara, IH Cantabria.
15:55
Norabide bat marraztuz: Galiziako Xuntako Costeiro Behatokiaren rola Galiziako gizartearen beharretan. Garbiñe Ayensa, Intecmar.
16:05
Kostaldeko erresilientzia hobetuz: mugaz gaindiko lankidetza eta berrikuntza Regions4Climate proiektuan. Igone García Pérez, Tecnalia
16:15
TRANSKLIMA: aurrekaririk gabeko arriskuak kostaldeetan. Itxaso Odériz, IH Cantabria
16:25
Mahai-ingurua
16:55
LEHENENGO JARDUNALDIAREN AMAIERA
Ponentzia guztietan aldibereko interpretazioa eskainiko da gaztelaniaz, frantsesez eta ingelesez.
-
Bigarren jardunaldia
8:30
Parte-hartzaileei harrera egitea eta ongietorria egiteko kafea
9:00
BIGARREN JARDUNALDIKO HASIERAKO KONFERENTZIA
Klima-aldaketaren ibilbide egiaztatuetan eta kudeaketa-esku-hartze anitzetan Europako itsasoak egokitzeko eta erresilientziatzeko gaitasuna
EBren FutureMARES proiektuaren esparruan, klima-aldaketaren (CC) eta kudeaketa-esku-hartzeen ondorioak aztertzen ditugu biodibertsitatean, ekosistemen funtzionamenduan eta Europako itsasoetako zerbitzuen horniduran. Eskualdeetako itsasoak (Ipar Itsasoa, Itsaso Baltikoa, Bizkaiko Golkoa eta Mendebaldeko Mediterraneo Itsasoa) zein eremu horietako azpieskualdeak (Tokiko Itsaso Baltikoa, Ipar-mendebaldeko Mediterraneo Itsasoa eta Portugalgo Plataforma) irudikatzen dituzten zazpi Ecospace eredu erabiltzen dira Iraunkortasun Globalaren eskalako murrizketa-narratibak (GS) mekanikoki simulatzeko, Enpresa Nazionala (NE), Munduko Merkatuak (WM) SSP agertokiak kontrastatzeko, eskala murrizteko ingurumen-datu estandarizatuen bidez. Naturan oinarritutako konponbideei (SBN) lotutako kudeaketa-esku-hartzeen barruan sartzen dira arrantza-babesa, -leheneratzea eta -kudeaketa, eskualde-testuinguruetara, legeetara eta lege-esparruetara itzulita. Klima-aldaketaren eta giza jardueren inpaktua ebaluatzen da, funtsezko espezie komertzial eta kalteberen espazio-denborazko ibilbideak kuantifikatuz, baita hautatutako adierazle ekologikoak eta ekonomikoak ere. Kudeaketa-estrategien abantailak eta desabantailak alderatzen dira, espezieen aniztasunean duten eraginaren, ekosistemen funtzioaren eta zerbitzu-ematearen eta klima-aldaketarekiko erresistentziaren arabera.
Gure emaitza kolektiboek errealitate ekologikoak eta sozioekonomikoak proiektatzen dituzte, epe ertainekoak (2050) eta epe luzekoak (2100) ez direnak, eta horrek iradokitzen du GOEek (adibidez, habitata osatzen duten espezieak lehengoratzea eta funtsezko eremuak babestea, mantenugaien karga murriztea eta kontserbazio-helburuak lortzea AMPei dagokienez – % 30) arrantza-iraunkortasuneko ekintzekin batera (adibidez, arrantza-ahalegina murriztea eta bazterketak eta harrapaketa osagarriak murriztea, arrantza-eremu mugatuak ezartzea) berebiziko garrantzia izan dezaketela KZren etorkizuneko inpaktua arintzeko. Emaitzek erakusten dute espezie askoren ibilbide dibergenteak eta adierazleak daudela agertokien eta horien antzekoen artean. Klimaren agertoki guztietan tenperaturaren igoera eta ekoizpen primarioaren jaitsiera aurreikusita dagoenez, gure simulazioek agerian uzten dute ekosistemetan oinarritutako kudeaketa-esku-hartzeak funtsezkoak direla Europako itsasoen etorkizuneko egoera ekologiko eta sozioekonomikoak eratzeko, eta Europako eskualde-itsasoen kudeaketa proaktiboaren garrantzia azpimarratzen dute.
Marta Coll
Senior researcher, Instituto de Ciencias del Mar (ICM) - CSIC; Barcelona
9:35
Ponentzia gonbidatua:
ITSAS EKAITZAREN INPAKTUAK KUDEATZEKO EUSKARRI-TRESNAK GARATZEA DONIBANE LOHIZUNEKO KOSTALDEAN, FRANTZIA HEGO-MENDEBALDEA.
Region4Climate proiektuak (R4C, GA-101093873) EBren Misioa klima-aldaketara egokitzen laguntzen du, Europa osoko 12 eskualdetan ekintza berritzaileak abian jarriz, klima-aldaketaren aurkako erresilientzia hobetzeko. Hego Akitaniako kostaldean, Donibane Lohizune hiriko kostaldearen kokaleku pilotuan proiektu-esperimentuak egiten dira, Communauté d ‘Aggomération Pays Basque (CAPB) eta KOSTARISK laborategi bateratuaren arteko lankidetzaren bidez. Laborategi hori Paueko eta Aturrialdeko Unibertsitateko SIAME laborategiak, Rivages Pro Tech de SUEZ zentroak eta AZTI fundazioak osatzen dute. R4Cren lan-programa 2023an hasi zen, eta itsas ekaitzek kostaldean eragindako inpaktuak kudeatzen laguntzeko tresnak garatu eta frogatzean datza. Proiektuan aztertutako inpaktu mota nagusiak dira kostaldeko uholdeak eta muturreko olatuen kargak kostaldeko defentsetan. Laguntza tresnak monitorizazio eta modelizazio teknologia berritzaileen konbinazioan oinarritzen dira. Monitorizazio-estrategia kostaldeko bideometria-estazioen sare batean oinarritzen da, Arthako haustura-uretan instalatutako olatuen eragina neurtzeko estazio autonomo batekin osatua. Modelizazio osagaia eredu anitzeko kate batean oinarritzen da, itsas bazterretik itsas arriskuak fintzen dituena, itsas hondoko edo itsas fronteko tokiko eskalaraino, ardatz nagusi gisa ozeanoen olatuen eraldaketa eta inpaktuak jarrita. Teknologia ezberdin hauek elkarrekin ustiatzen dira (i) ozeano-ekaitz lokalen inpaktuak arautzen dituzten prozesuei buruzko ezagutza hobetzeko; (ii) denbora errealean Alerta Goiztiarreko Sistema baten zati gisa erabiltzea ahalbidetzeko, muturreko gertakariak aurreikusi eta arintzeko; eta, azkenik (iii) aginte publikoari laguntzeko epe labur eta luzean, egungo eta etorkizuneko kliman, kosta-arriskuak prebenitzeko.
Matthias Delpey
Rivages Pro Tech, SUEZ Eau France
Ahozko komunikazioak
10:00
Goi-maiztasuneko radar trinkoetatik datozen muturreko olatuak Bizkaiko Golkoko hego-ekialdean: neurketen portaera baldintza desberdinetan. Lohitzune Solabarrieta, AZTI. Lohitzune Solabarrieta, AZTI.
10:10
Olatu handiak euskal kostaldean – olatu prozesuen zenbakizko analisia Belharran. Diego Slamovitz, Paueko eta Aturrialdeko Unibertsitatea.
10:20
Olatuen gainezkatzeak eragindako inpaktu-indarren zenbakizko modelizazioa: aplikazio errealista, oso sakona ez den hondartza-frontearen konfigurazioan. Erwan Imbertie, Suez, Center Rivages Pro Tech.
10:30
Itsaskien inpaktu-indarrak kostaldeko uholdeen aurkako defentsa-sistemetan. Mohamed Rozki, Paueko eta Aturrialdeko Unibertsitatea.
10:40
Olatuen muturreko gertaeren karakterizazioa klima-aldaketaren testuinguruan: aplikazioak kostaldeko uholdearen modelatzean. David Lucio, IH Cantabria.
10:50
Mahai-ingurua
11:10
Kaferako atsedenaldia. Posterrak kontsultatzeko eta postuak bisitatzeko gonbidapena
3. MULTZOA: KLIMA-ALDAKETA ARINTZEA ITSASERTZEAN ETA OZEANOAN
11:50
Ponentzia gonbidatua:
LIFE BLUE NATURA. EL CARBONO AZUL EN ANDALUCÍA. HERRAMIENTAS PARA LA MITIGACIÓN DEL CAMBIO CLIMÁTICO
2021eko abenduan amaitu zen Life Blue Natura proiektua. LIFE Blue Natura proiektua itsas eta itsasertzeko ekosistemek (hala nola Posidonia ozeanikoko belardiek eta marea-padurek) klima-aldaketaren aurkako borrokarekin lotutako politiken bidez (zehazki, karbono-merkatuekin lotutakoen bidez) egiten duten CO2 atzitzeko eta biltegiratzeko zerbitzua kontserbatzeko finantziazioa bilatzeko helburuarekin diseinatu zen.
Proiektuaren helburu nagusietako bat Andaluziako kostaldeko ekosistemetako karbonoa hartzeko eta husteko zerbitzua ezagutzea eta kuantifikatzea izan da, besteak beste, itsas fanerogamoen belardiak (gutxi gorabehera, 11.803 Ha) eta marea-padurak, zehazki Bahía de Cadizekoak (gutxi gorabehera). 13.400 ha) eta Odieleko paduretakoak (gutxi gorabehera). 3.800 ha). Ekosistema horietarako stocken eta CO2 fluxuen kalkuluen emaitza guztiak proiektuaren webgunean kontsulta daitezke.
Azken produktu aipagarrienen artean daude Andaluziako Estandar bat, Posidonia ozeanikoaren eta paduren kontserbazioan oinarritutako isuriak konpentsatzeko proiektuek sortutako karbono-kredituak egiaztatzeko; eta konpentsazio-proiektuen katalogoa (Posidonia ozeanikoan zentratutako proiektu bat, Cabo de Gata-Nijar Parke Nazionalean, eta beste bat Cadizko Badiako paduran). Emaitza horiek edukitzeak esan nahi du Andaluziako Autonomia Erkidegoa dela itsasertzeko/itsasoko ekosistemak (karbono urdina) kontserbatzera/leheneratzera bideratutako jardueren bidez emisioak konpentsatzeko interesa duten enpresek beharrezko tresnak garatzen dituen lehen ingurumen-administrazioa.
Soledad Vivas Navarro
Itsas Inguruneko koordinatzaile teknikoa. Ingurumen eta Ur Agentzia Andaluziako Junta
Ahozko komunikazioak
12:15
Itsas baliabideen eta baldintza ekosistemikoen etorkizuneko egoerak Bizkaiko Golkoan, klima-aldaketaren eta kudeaketako hainbat esku-hartzeren eraginpean. Xabier Corrales, AZTI. Xabier Corrales, AZTI.
12:25
Behe-trofikoko akuikulturaren eraginkortasuna, naturan oinarritutako irtenbide gisa: akuikultura jasangarriko praktikak itsas kontserbaziorako. Leire Arantzamendi, AZTI. Leire Arantzamendi, AZTI.
12:35
Itsas garraioaren berotegi-efektuko gasen emisioen mapa portuetan, erabakiak hartzeko tresna gisa. Victoria Ferreiroa, MC Valnera SL
12:45
Itsas zelaiek eta padura gaziek sedimentuetako karbono urdinaren erreserbetan duten eragina ebaluatzen. Remy Moreau, Surfrider Fundazioa.
12:55
CAPTA proiektua (Uraren Teknologiarako Zentro Aurreratua): Klima neutraltasuna: karbono urdinaren eginkizuna Portugalgo eta Galiziako kostaldean. Silvia Piedracoba, Centro Tecnológico del Mar (CETMAR). Silvia Piedracoba, Centro Tecnológico del Mar (CETMAR).
13:05
Euskal estuarioetako karbono urdinaren bahiketaren ebaluazioa: eskualdeko klima-ekintza kostaldean integratzeko tresna. Ainhize Butron, Ihobe. Ainhize Butron, Ihobe.
13:15
Ebroko deltan izango den olatu-klima ebaluatzen, SWAN eredu habiaratuak eta CMIP6 haize-proiekzioak erabiliz. Marc Mestres, Kataluniako Unibertsitate Politeknikoa
13:25
Mahai-ingurua
13:50
Bazkaritarako atsedenaldia
4. MULTZOA: GOBERNANTZA, KUDEAKETA TRESNAK ETA KOMUNIKAZIOA
14:50
Ponentzia gonbidatua:
Kostaldeko arriskuak ebaluatzeko eta klima-aldaketara egokitzeko gida
Hitzaldian, Latinoamerikako eta Karibeko Kostaldeetako Klima Aldaketarekin lotutako Arriskuen Kudeaketari buruzko Garapenerako Ezagutza Proiektua (PCD) deskribatuko da. Proiektu hori Espainiako Lankidetzak (AECID) finantzatzen du, eta IHCantabriak koordinatzen du, gobernantzaren garapenean eta kostaldea kudeatzeko tresnen garapenean aurrera egiteko jardunbide egokien eredu gisa. Zati handi bat haren emaitzak eta bereziki, Arriskuen Analisirako eta Kostaldeko Klima Aldaketara Egokitzeko Gida erakustera bideratuko da. Gida hori IHCantabriak kostan klima-aldaketaren arriskuak aztertzeko nazioko eta nazioarteko proiektuen garapenean lortutako ezagutzaren integrazioaren eta sintesiaren emaitza da, eta egokitzapen-planena ere bai. Gida horretan, gainera, Latinoamerikako eta Karibeko 17 herrialdetako espezialistek parte hartu dute, esperientzien bidez. Beste emaitza garrantzitsu bat Ribera C3 plataforma da, Arriskuen eta Klima Aldaketara Egokitzeko Sare Iberamerikarraren komunitate digitala, agenteen eta espezialisten arteko komunikazio-bide izateko sortua.
Iñigo Losada Rodríguez
Ikerketa-zuzendaria, IHCantabria Ingurumen Hidraulikako Institutua.
Ahozko komunikazioak
15:15
Intersekzionalitatearen eginkizuna, klima-aldaketarekin lotutako osasun inpaktuen kalteberatasuna ebaluatzerakoan (adibidez, gaixotasun infekziosoak). Iraitz Jauregui, Basque Centre for Climate Change.
15:25
Joko serioa, aholkularitzaren eta egokitzapen operatiborako estrategiaren arteko lotura gisa: TACC’tic kasua. Loick Le Roy, Artelia. Loick Le Roy y Thomas Beillouin, Artelia.
15:35
Itsasaldeko arriskuari aurre egiteko ekintza goiztiarreko sistema Euskalmeten. Santiago Gaztelumendi, Tecnalia . .
15:45
Kanarietako itsasertzaren gobernantzaren azterketa. Aridane González, Ozeanografia eta Aldaketa Globaleko Institutua (IOCAG).
15:55
Ostreobila: Ostreopsis algae-ei buruzko mugaz gaindiko ikerketa-programa. Aurelie Bocquet Escourrou, GIS Littoral Basque.
16:05
Tresna berritzaileak kostaldeko helmuga turistikoetan, klima-aldaketaren kalteberatasuna eta inpaktuak ebaluatzeko. Beatriz Gasalla, Cadizko Unibertsitatea.
16:15
Nahikoa ba al dakigu klima-aldaketari buruz? Ezagutza, kezkak eta klima-ohiturak. María Calvo, AZTI.
16:25
Mahai-ingurua
16:55
Ponentzia gonbidatua:
ITSASERTZEKO GOBERNUA METABERSOAN. KOMUNIKAZIORAKO, PARTAIDETZARAKO ETA KONTSERBAZIORAKO ERRONKAK
Ponentzia honek ingurumen-kazetaritzaren erronka berriei helduko die, bi alderdi paralelotan. Lehenik eta behin, paradigma digitala eta edukiak ekoizteko, banatzeko eta kontsumitzeko dinamika berriak – sare sozialetatik metaversora. Eta bigarrenik, klima-aldaketak jasangarritasunerako sortutako erronkak, fenomeno globala eta itsasertzeko ekosistemen kontserbazioan eragina duena, besteak beste. Hitzaldian, ingurumenaren alorrean kazetaritzaren kalitateak duen garrantzia nabarmenduko da, funtsezkoa baita iraunkortasunean kualifikatutako iritzi publikoa lortzen laguntzeko, bai eta eremu horretan herritarren parte-hartzea bultzatzeko ere, katastrofismotik eta alarmismotik urrun.
Maria Josep Picó irakasleak komunikazioaren eta konbergentzia digitalaren ikuspegitik kontserbazioaren aldeko narratibak transmititzeko dauden arriskuak erakutsiko ditu, adibidez, presio taldeek zabaldutako fake news-ak edo greenerlojupekoa. Hitzaldia amaitzeko, klima-aldaketari buruzko ingurumen-kazetaritza eta, bereziki, itsasertzaren lurralde-kudeaketa hobetzeko jardunbide egokien adibideak emango dira; azaleratzen ari diren kazetaritza-formatuei buruzko apunteak, besteak beste, podcastak, eta H2020 RESTORE4CS proiektu europarraren lan-ildo batzuk ere azalduko dira. Proiektu horretan, Valentziako Unibertsitateak parte hartzen du, larrialdi klimatikoaren testuinguruan hezeguneak lehengoratzeko modelizazioan zentratuta.
María Josep Picó
Kazetaritzako irakaslea, Valènciako Unibertsitatea
17:20
Kongresuaren itxiera
17:30
BIGARREN JARDUNALDIAREN AMAIERA
Ponentzia guztietan aldibereko interpretazioa eskainiko da gaztelaniaz, frantsesez eta ingelesez.
-
– Mende erdiko jarraipena itsasoan, Bizkaiko Golkoko superharraparien inguruan: ugaritasun erlatiboen aldaketak eta aldaketa ozeaniko-klimatikoen inpaktuak. Emilie Milon, Centre de la Mer.
– Kostako kimikaren eta horrek karbono urdinean dituen ondorioen diziplina anitzeko azterketa. Aridane González, Ozeanografia eta Aldaketa Globaleko Institutua (IOCAG). Aridane González, Instituto de Oceanografía y Cambio Global (IOCAG)
– Itsas maila euskal kostaldean: karakterizazioa eta aztertzeko kasuak. Santiago Gaztelumendi, Tecnalia.
– Aurrerapenak hondakinen eta gainditzeen iragarpenean Euskalmeten. Santiago Gaztelumendi, Tecnalia.
– Jitoan dauden objektuen eta substantzien jarraipena egiteko tresna baten inplementazioa: EuskalDrift. Santiago Gaztelumendi, Tecnalia.
– Bartzelonako hondartzetan eragina duten itsas ekaitzen ezaugarriak. Jordi Mateo, Servei Meteorològic de Catalunya.
– Muturreko olatuak harkaiz-kosta aldapatsuetan. Volker Roeber, Paueko eta Aturrialdeko Unibertsitatea.
– Estuarioetako uholde-estrategien konparazioa: Txingudiko kasua (Euskal Kostaldea). Laure Sicard, AZTI eta UPV/EHU.
– MARPOL hondakinen balorizazioaren eta ekonomia zirkularraren garrantzia, kutsaduraren aurkako borrokaren erronkaren aurrean. Sara Calvo, MC Valnera SL
– Azpiegitura berdearen diseinua, sistema sozioekologikoen ikuspegitik. Mikel Alberdi, UPV/EHU.
– Hondakin-uren araztegietako isurketek kostaldeko ekosistemetan duten eragina aldaketa globaleko testuinguru batean. Marta Revilla, AZTI.
– 20 urte Jaizkibel-Ulia kostaldea ikertzen. Sara Lizarza, Mater.
– SEABIN PASAIA. Investigación continua de residuos marinos en la bahía de Pasaia. Sara Lizarza, Mater.
– Bizkaiko kostaldeko aisialdi-guneek eskaintzen dituzten ekosistemen zerbitzuen ebaluazioa. Lorena Peña, EHU/UPV.
– Euskadiko osasun publikoaren jarduera-irizpideak 2023ko udan karabela portugaldarrei buruz. Iván García, Eusko Jaurlaritzako Osasun Saila.
– Piezak ahokatuz: Nola eragiten diete espazio-kudeaketako agertokiek euskal arrantzaren diru-sarrerei? Xabier Larrinaga, AZTI.
– Itsasaldeko herritar zientziak funtsezko zeregina du itsasoko biodibertsitatearen aldaketen detekzio goiztiarrean eta segimenduan: REDPROMAR kasua Kanariar Uharteetan. Marc Martín, Gestión y Planeamiento Territorial y Medioambiental SA.
-
Peter Ditlevsen
Peter Ditlevsen, irakaslea, Kopenhageko Unibertsitatea
Peter Ditlevsen Kopenhageko Unibertsitateko Niels Bohr Institutuko katedraduna da. Bere prestakuntza akademikoan Zientzia Doktore bat (2004), Estatu Sendoko Fisika Teorikoan doktorego bat (1991) eta Matematika eta Fisika Teorikoan master bat (1988) sartzen dira. Klimaren fisikan, paleokliman, kaosean eta sistema dinamikoetan aditua da. 100 lan baino gehiago, 5 liburu/kapitulu eta zientzia dibulgazioko artikulu ugari argitaratu ditu
Jon Sáenz Agirre
Unibertsitateko katedraduna
Fisika Sail. Zientzia eta Teknologia Fakultatea
Euskal Herriko UnibertsitateaUnibertsitateko katedraduna da Euskal Herriko Unibertsitateko Zientzia eta Teknologia Fakultateko Fisika Sailean, eta Plentziako Itsas Estazioko (PIE) kidea. Hainbat artikulu idatzi ditu aldizkari zientifikoetan (80 artikulutik gora) eta ikertzaile nagusia da Ikerketa Plan Nazionaleko sei proiektutan, guztiak klimatologiaren arlokoak. Arlo horretan bederatzi doktore-tesi zuzendu edo ko-zuzendu ditu. Es autor de diversos artículos en revistas científicas (más de 80 artículos) e investigador principal en seis proyectos del Plan Nacional de Investigación, todos ellos en el campo de la climatología, campo en el que ha dirigido o codirigido nueve tesis doctorales.
Nazioko eta nazioarteko egileekin elkarlanean aritu da hainbat lerrotan, eragin handiko aldizkarietako argitalpenetan frogatzen den bezala. Lerro horietako batek datu klimatikoen erabilerari aplikatutako atmosfera-ozeanoa akoplamendua estaltzen du, kostaldeko eremuetan energia berriztagarriaren edo ekotoxikologiaren ekoizpena aztertzeko eta urruneko uretan ekoizpen eolikoaren eta olatu-energiaren arteko akoplamendua egiteko.
Beste ildo batek klimaren eta energia berriztagarrien aldakortasun multidekadalaren analisia estaltzen du, potentzial eoliko globalaren analisian, offshore energia eolikoaren dentsitatean epe luzerako aldaketen detekzioan edo klima-aldakortasunak olatu-energiaren bihurgailuen eraginkortasunean duen inpaktuan lagundu ondoren.
Bereizmen handiko zenbaki-ereduak garatu eta aztertu ditu (gure integrazioetan datuen bariazio-asimilazioa barne), offshore energia eolikoaren azterketari, hezetasun atmosferikoaren balantzearen azterketari eta ezegonkortasun konbentiboaren simulazioan datuak asimilatzeko urrats baten erabileraren eraginari aplikatuta.
Erabilera zientifikoko software libreko paketeak ere ekoitzi ditu, hala nola R SailoR eta aiRthermo paketeak, C kode paralelizatua probabilitate dentsitate multidimentsionaleko funtzioak kernel bidez kalkulatzeko edo pyclimate paketea python.
Roland Garnier
Ikertzailea, AZTI
Fisika aplikatuan eta ozeanografian lizentziaduna eta doktorea Kataluniako Unibertsitate Politeknikoan eta Bordeleko Unibertsitatean (2007). Itsasertzeko ingeniaritzan eta itsasertzeko prozesuen modelizazioan aditua, nazioarteko ikerketa-zentroetan esperientzia profesionala duena (Nottinghameko Unibertsitatea, Kantabriako Unibertsitatea, UPC). Klima aldaketarekin, itsasertzeko arriskuekin, itsasertzeko ingeniaritzarekin eta itsasertzaren kudeaketarekin lotutako proiektuen garapenean eta koordinazioan parte hartzen du. AZTIko itsas teknologien alorreko ikertzailea da 2020tik, eta eskualde mailako Europako Regions4Climate proiektua koordinatzen du bertan.
Delpey Matthias
Ikerketa eta Garapeneko zuzendaria
Olatuen eta Kostaldeko Arriskuen Zerbitzuetako burua
KOSTARISK laborategiko zuzendarikidea (UPPA/AZTI/LPZ) Rivages Pro Tech, SUEZ Eau FranceMatthias Delpey SUEZeko Rivages Pro Tech zentroko Ikerketa eta Garapen arduraduna da, eta batez ere olatuekin eta ekaitzek kostaldean duten inpaktuarekin lotutako gaiak lantzen ditu. Kostaldeko arriskuak ikertzen dituen KOSTARISK laborategi bateratua ere zuzentzen du, Paueko Unibertsitateko SIAME eta Pays de l ‘Adour laborategiek, AZTI Fundazioak eta Rivages Pro Tech zentroak partekatzen dutena. Ozeanografia fisikoan doktorego ingeniaria, Matthias kostaldeko olatuen dinamikan, olatuen eta korronteen arteko elkarrekintzetan eta itsasoko urperatzeetan espezializatua dago. 2023ko urtarriletik, Matthiasek koordinatzen ditu Akitaniako hegoaldeko kostaldean Regions4Climate europar proiektuaren esparruan egindako lankidetza-ekintzak, Communauté d ‘Agglomération Pays Basque eta Université de Pau et Pays de l’ Adour unibertsitateekin batera.
Soledad Vivas Navarro
Itsas Inguruneko koordinatzaile teknikoa.
Ingurumen eta Ur Agentzia Andaluziako Junta.Andaluziako Juntako Ingurumen eta Ur Agentziako Itsas Inguruneko Programaren koordinatzaile teknikoa da 2008tik gaur arte. Europako hainbat proiekturen koordinatzailea; besteak beste, Life + Posidonia Andalucia, Life Blue Natura proiektua edo Life IP Intemares, azken kasu horretan Agentziak proiektu horren onuradun bazkide gisa dituen konpromisoei dagokienez. Jarduera horiek garatzen dituen 14 urte baino gehiagotan, dozenaka artikulu, liburu-kapitulu argitaratu ditu, eta hainbat esku-hartze egin ditu, hainbat formatutan, Espainia eta Europa mailan, Andaluzian arriskuan dauden itsas espezie eta habitaten kudeaketarekin eta kontserbazioarekin lotuta egindako jarduera guztien garapena islatzen dutenak, batez ere Andaluzian arriskuan dauden itsas fanerogamak eta ornogabeak berreskuratu eta kontserbatzeko planarekin eta Andaluzian zetazeoak eta itsas dortokak hondatzeko larrialdi-programarekin lotutakoak. Azken urteotan, gainera, lan horiek informazio espezifikoa eman dute Andaluziako itsas ekosistemen ekosistema-zerbitzuen kalkuluari buruz, bereziki Posidonia ozeanikoko HIC* 1120 belardiei lotutakoei buruz. Oraintsu eta Life Blue Natura abian jartzeari esker, SbN-ekin bat datozen proiektuen garapena nabarmentzen da; zehazki, itsas ekosistemek klima-aldaketaren aurkako borrokan duten papera indartzera bideratutako proiektuak, bereziki CO2ren bahiketan duten zeregina.
Iñigo Losada Rodríguez
Ikerketako zuzendaria
"IHCantabria" Ingurumen Hidraulikako Institutua
Kantabriako UnibertsitateaIñigo Losada Bide, Ubide eta Portuetako ingeniari doktorea da Kantabriako Unibertsitatean (Espainia) eta Delawareko Unibertsitatean (AEB). Ingeniaritza Hidraulikoko katedraduna da Santanderko Bide Eskolan, eta IHCantabriako Ingurumen Hidraulikako Institutuko ikerketa-zuzendaria.
Bere ikerketa kostaldeko prozesuen modelizazioan, olatuen eta egituren arteko elkarrekintzan, offshore energian eta klima-aldaketarekin eta kostaldeko eremuetako egokitzapenarekin lotutako arriskuetan oinarritu da. IPCCren 5. ebaluazio txostenaren kostaldeko kapituluaren egile koordinatzaile nagusia izan zen. Bere lanagatik, Losadak ASCEren eta IAHRren sariak jaso ditu, baita Ikerketa eta Ingurumen Sari Nazionalak ere.
Maria Josep Picó Garcés
Kazetaritzako irakaslea
Valènciako UnibertsitateaKazetaritzako irakaslea da Valentziako Unibertsitatean, eta Ingurumen Kazetaritzako moduluaren koordinatzailea Bartzelonako Pompeu Fabra Unibertsitateko Zientzia, Medikuntza eta Ingurumen Komunikazioko Masterrean. Levante-EMV egunkarian erredaktore espezializatua izan da; Sàpiens Publicacions-eko Nat izaerako aldizkariaren zuzendaria, eta Universitat de València eta Universitat Jaume I.eko UCC+i-ko kazetaria. Halaber, València Capital Verde Europea 2024-ren komunikazio- eta partaidetza-estrategia koordinatu zuen. Bere espezializazio-arloak ingurumenaren komunikazioa, jasangarritasuna eta klima-aldaketa dira, baita ingurune digitaleko komunikazio zientifikorako transmedia narratiba berriak ere. 2005eko Kazetaritza Sari Nazionala da, Espainiako Gobernuko Ingurumen Ministerioak emana.
Marta Coll Montón
Senior researcher
Instituto de Ciencias del Mar (ICM) - CSIC; BarcelonaItsas Zientzien Institutuko (ICM-CSIC) ikertzailea da (Bartzelona, Espainia).
Bere ikerketaren ardatza itsas ekosistemak ezaugarritu eta bereiziko dituzten patroiak eta prozesuak ulertzea da, eta, bereziki, itsas biodibertsitatearen aurkako aldaketak eta mehatxuak. Giza jarduerekin lotutako komunitateen dinamikak eta sare trofikoak aztertzen ditu (hala nola arrantza, eutrofizazioa, espezie inbaditzaileak eta klima-aldaketa), baita horiek ekosistemen egituran eta funtzionamenduan eta gizakiek ozeanotik lortzen dituzten zerbitzuetan aldaketak nola eragiten dituzten ere. Ekosistemak eta estatistika-tresnak modelizatzeko tekniketan oinarritutako hainbat analisi ekologiko garatu eta aplikatzen ditu, eta datu historikoak, emaitza esperimentalak eta landa-datuen multzoak erabiltzen ditu. Gaur egun, etorkizuneko aldaketa-ibilbideen agertokiak prestatzen eta egiaztatzen ari da, ozeanoen kudeaketa eraldatzailerako irtenbiderik onenak aurkitzeko.
Klima Aldaketa eta Itsasertzari buruzko
mugaz gaindiko VI. Kongresua
2024ko urriak 23-24
Klima larrialdiaren aurrean ekiteko
eta komunikatzeko mugitzen gara
Uhinak= olas, ondas, en euskera.
Klima Aldaketa eta Itsasertzari buruzko
mugaz gaindiko VI. Kongresua
2024ko urriak 23-24
Menu